Marokko stemde niet

Rabat, 10 sept. Heel Marokko dacht dat oppositiepartij PJD de verkiezingen zou winnen. Maar de meeste kiezers zijn zó ontevreden, dat ze niet eens gingen stemmen.

De Marokkaanse moslimpartij Parti de la Justice et du Développement (PJD) heeft bij de afgelopen vrijdag gehouden verkiezingen een resultaat behaald dat ver onder de verwachtingen ligt. De Istiqlal, Marokko’s traditionele conservatief-nationalistische partij, won verrassend genoeg juist overtuigend, aldus nog niet definitieve stembusuitslagen. De meeregerende socialistische USFP, die er al jaren niet in slaagt voor een vernieuwend beleid te zorgen, werd een zware nederlaag toegebracht.

De stagnatie van de PJD, die werd gezien als een geloofwaardig alternatief voor Marokko’s zittende politieke klasse, is een grote verrassing. Door hun werk in de buurten wist de PJD een imago te scheppen van eerlijke, niet-corrupte, en goed georganiseerde partij. Partijleider Saad el-Othmani deed zijn best om zo gematigd mogelijk over te komen.

Maar de Marokkaanse kiezers gaven hem niet het voordeel van de twijfel en bleven weg. Slechts 37 procent van de geregistreerde kiezers kwam opdagen, zo maakte de duidelijk teleurgestelde minister van Binnenlandse Zaken Benmussa bekend. Van de uitgebrachte stemmen bleek bovendien liefst 20 procent ongeldig.

De reden was de afgelopen weken overal in Marokko te horen: te veel partijen (33), te veel beloftes, te weinig resultaat. Marokko wil werk, goed onderwijs en gezondheidszorg en aanpak van de corruptie. Wat er de afgelopen jaren werd verbeterd – een ambitieus toeristenplan, investeringen in wegen, een nieuwe containerhaven – was op initiatief van het koninklijk paleis.

Bij de intellectuele en zakelijke elite heerste teleurstelling omdat de democratisering in het slop dreigt te raken. De koning stippelt de grote plannen uit en benoemt nog steeds de belangrijke ministers. Een grondwetswijziging die parlement en regering meer macht moet geven, werd deze zomer door de vorst afgeblazen. De politiek wordt zo een farce, is de klacht, uitgevoerd door een politieke klasse die zich nauwelijks vernieuwt.

Afgezien van stemmenkoperij op het platteland, wijst vooralsnog niets erop dat de verkiezingen oneerlijk zijn verlopen. Maar het herverdelen van kiesdistricten en de ongunstige datum (de ene helft van de Marokkanen is op vakantie, de andere helft bezig met de voorbereiding van de ramadan) zorgde niet voor het feest van de democratie zoals de autoriteiten dat graag hadden voorgeschoteld.
(www.nrc.nl)